Panamarenko en de Wilrijkse waterbel

by | jan 2, 2020 | Koornbloem, Markante Wilrijkse Figuren

Enkele decennia geleden kwam kunstenaar Panamarenko met een merkwaardig verhaal bij de Antwerpse bottelarij van Coca-Cola aankloppen. Het was volgens hem aan zijn ouders te danken dat het eerste Europese filiaal van deze frisdrankengigant zich langs de Boomsesteenweg in Wilrijk vestigde.

Henri Van Herwegen (1940-2019), alias Panamarenko, werd in Antwerpen geboren maar de ouderlijke woning stond in de Koornbloemstraat nr.1, bijna tegen de hoek met de Valkstraat. Vooraleer er in het andere deel van de Koornbloemstraat, richting Boomsesteenweg, werd gebouwd, was dit het eerste huis in die straat. Het werd in de jaren 70 van vorige eeuw gesloopt.

Vader Hendrik kwam in 1929 van Borgerhout naar Wilrijk om te huwen met Francisca Gillis en in de Uitspanningstraat te gaan wonen. In 1931 kocht het echtpaar een lapje bouwgrond in de Koornbloemstraat.

Panamarenko vertelde: “Met de hulp van mijn stief-grootvader, een metselaar, werd een huis gebouwd. Er was echter geen water en de openbare watermaatschappij vroeg zoveel geld voor het doortrekken van de waterleiding dat er geen andere optie overbleef dan zelf een bron aan te boren. Er werden waterboorders aangezocht en na een week graafwerken in de achtertuin kwam er onder de dikke kleilaag helder, zoet bronwater tevoorschijn. De oorlog brak uit, ik werd geboren en we gingen allemaal ergens anders wonen.”

Tijdens de oorlog verhuisde de familie Van Herwegen naar Brasschaat om na de Bevrijding in de stad te gaan wonen. Zij keerde nooit terug naar de Koornbloemstraat.

In 1948 zond de Coca-Cola-company zijn specialisten uit om de geologie van het zoet water in de Koornbloemstraat te onderzoeken. U raadt het, op het braakliggende terrein, net tegenover ons huis vond men het beste water van de wereld” (bron: For Clever Scolars, Astronomers and Doctors -uitg.Ludion, 2000, hfdst Playing in the water)

Deze Wilrijkse waterbel was vrij groot en even “kwaliteitsvol” terug te vinden enkele honderrden meter verder, in de ondergrond langs de Boomsesteenweg waarop Coca-Cola zijn eerste Europese bottelarij bouwde. Het bedrijf verhuisde nadien naar het industrieterrein Ter Beke en in de oude vestiging kwam de huidige Delhaize-supermarkt.

Coca-Cola maakte van dit bizar verhaal van Panamarenko gebruik om in 2002 de kunstenaar in het daglicht te stellen met een Cola Light blikje waarop zijn ouderlijk huis wordt afgebeeld. Coca-Cola onderstreepte bij deze productie van enkele tienduizenden blikjes dat Panamarenko een zware colagebruiker was en dagelijks één tot twee liter dronk. Wel geen Cola Light. (Een blik op het blik, De Morgen, 20 april 2002)

Op het colablikje staat het ouderlijk huis van Panamarenko afgebeeld. Het oorspronkelijke huisnummer 1 werd mettertijd gewijzigd in nr.73 en nadien gesloopt. In de omgeving op nr.79 is nog een woning in dezelfde bouwstijl te vinden.

Op het blikje staat te lezen in het Engels (de moedertaal van Coca-Cola) : “My parents build a house.The street was just a mud hole, and the house to be build got number 1, Koornbloemstraat, Wilrijk in the 1930’s. They drilled a waterhole, the “Wilrijkse bel”. In the 40’s the cola company, looking for sweet water, took over the “Wilrijkse bel”.